تمرکز
وقتی اسم تمرکز می‌آید٬ قطعا تا به حال برایتان پیش آمده است که غرق کاری شوید و کاملا از صداها و اتفاقات اطرافتان غافل شوید. مثل وقتی که در حال تماشای یک برنامه‌ی خیلی مهم مثل قسمت آخر سریال مورد علاقه‌تان یا یک مسابقه هیجان انگیز فوتبال هستید. یا ممکن است در حال حل یک مسئله‌ی سخت باشید و تمام حواس شما برای حل آن درگیر باشد.
مغز ما یک ماشین پیچیده است که وقتی به ما اعطا میشود هیچ دفترچه‌ی راهنمایی همراه آن نیست. حقیقت این است که ما انسان‌ها بسیاری از توانمندی‌های مغز خود را نمی‌شناسیم یا اگر هم می‌شناسیم نمی‌دانیم چگونه از آنها استفاده کنیم. تمرکز و توجه یکی از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که ما اگر از آنها به درستی استفاده کنیم بسیاری از محدودیت‌های ما کنار میرود.
تمرکز چیست؟
تمرکز یک توانایی کلیدی است که به نظر یکی از مهم‌ترین عوامل در موفقیت‌های انسان‌ها به شمار میرود. اما تمرکز چیست؟تمرکز یعنی حفظ و نگهداری توجه و حواس روی یک موضوع معین در زمانی مشخص. یعنی بدون مزاحمت افکار مختلف یا محرک‌های دیگر تمام نیروی ذهن را معطوف یک کار کنیم.
اهمیت تمرکز در پیشرفت درسی شما تاثیر زیادی دارد و در واقع یمی از رموز مهم موفقیت در زندگی است که نقش آن در دوران تحصیل پررنگ‌تر است. بعضی از دانش‌آموزان که تمرکز آنها پایین است ساعت‌های زیادی را صرف درس خواندن میکنند و بعضا سخت تلاش میکنند اما نتیجه دلخواهشان را نمیگیرند و احساس میکنند درس‌ها را آنطور که باید یاد نمیگیرند.
در حالی که برخی دیگر با صرف زمان کمتر حجم بیشتری از دروس را میخوانند و به دلیل بالا بودن تمرکزشان یادگیری آنها تکمیل میشود. البته تمرکز روی مطلب بستگی به دشواری آن هم دارد؛ هرچه مطلب دشوارتر باشد تمرکز هم سخت تر میشود. به همین دلیل شما راحت‌تر میتوانید روی تماشای فیلم تمرکز کنید تا خواندن سرفصل ژنتیک! تمرکز بالا ذاتی نیست و با انجام تمرینات مختلف و راهکارهای مربوط میتوان آن را بیشتر کرد.
درک مطلب
درک مطلب شما هنگام مطالعه تا حد زیادی به اطلاعات قبلی تان مربوط است. یعنی وقتی مطلبی را برای بار اول میخوانید درک مطلب پایین است اما اگر برای بار چندم باشد یا مطلبی باشد که قبلا به شما تدریس شده، درک مطلب شما بیشتر میشود. مطالعه مطالب با تمرکز و دقت صحیح باعث درک بهتر مطالب و عمیق شدن یادگیری میشود. سرعت مطالعه‌ی بیشتر بر تمرکز حواس می‌افزاید. هرچقدر آرام و با سرعت کم مطالعه کنید، حفظ تمرکز برایتان دشوارتر است. به طور کلی برای تمرکز بیشتر باید عوامل حواس‌پرتی درونی و بیرونی را از خودتان دور کنید.
عوامل کاهش تمرکز
در مجموع سه دلیل عمده برای کاهش یا عدم تمرکز وجود دارد.
آشفتگی‌های درونی
از جمله افکار مختلف، یادآوری خاطرات و اتفاقات گذشته یا فکر کردن به آینده و خیال پردازی است. شما باید کنترل ذهن و افکارتان را یاد بگیرید. ذهن در برابر تمرکز بر موضوع مورد نظر شما مقاومت میکند و می‌خواهد با افکارتان حواس شما را پرت کند.
آشفتگی‌های بیرونی
مثل صداهای مزاحم و اتفاقات اطراف که میتواند تمرکز شما را برهم بزند. شما باید تا جایی که میتوانید این عوامل را از خودتان دور کنید. هنگام مطالعه تلویزیون و تلفن همراه را خاموش کنید. و اگر ا بیرون صداهای مزاحم دارید پنجره را ببندید.
عدم علاقه به موضوع
اگر به موضوعی که میخواهید مطالعه کنید، علاقه نداشته باشید تمرکز خیلی سخت میشود. زیرا مغز از چیزهای جدی خوشش نمی‌آید پس حتما آن موضوع را برای خودتان جذاب کنید. برای افزایش تمرکز در موضوعاتی که به آنها علاقه ندارید، موضوع را مضحک و بامزه کنید.
چگونه تمرکز کنیم؟
تمرکز کردن خیلی شبیه به متمرکز نگاه کردن است. وقتی میخواهید برچیزی تمرکز کنید، ذهن تمام اطلاعات مربوط به آن موضوع را پردازش میکند و داده‌های تصویری را از اطراف میگیرد. مثل اولین باری که میخواهید یک عکس یا یک تابلو را تماشا کنید. سپس مغز به سراغ بخشی میرود که باید تمام توجه شما را معطوف ان موضوع کند و آن را حفط کند. در این حالت شما احتمالا گذشت زمان را هم متوجه نمی‌شوید.
چرا تمرکزمان را از دست می‌دهیم؟
از دست دادن تمرکز یک فرآیند تکاملی است که برای بقا و امنیت انسان نخستین ضروری بوده. تکامل انسان باعث شده که وقتی در اطرافش چیزی خطرناک یا جالب میبیند، به آن توجه کند و تمرکزش را از موضوع قبلی بردارد. به گفته‌ی پژوهشگران وقتی شما تمرکزتان را از دست میدهید برای بازیابی مجدد آن و تمرکز دوباره بر موضوعی دیگر حداکثر 25 دقیقه زمان نیاز است.
در 44 درصد مواقع عوامل درونی باعث از دست رفتن تمرکز میشوند. مغز شما حداکثر تا 2 ساعت میتواند بر یک موضوع تمرکز کند و بعد از آن شما نیاز به استراحت و بازیابی نیروی ذهن‌تان دارید. در مواقعی که عدم تمرکز شما شدید است با مراجعه به روانپزشک میتوانید با دارو درمانی، تمرکز خودتان را بهبود دهید.
دیدگاهتان را بنویسید