اعتیاد در نوجوانان و جوانان
اعتیاد چیست؟
اعتیاد به معنای استفاده مکرر و مضر از مواد یا رفتارها است که باعث ایجاد وابستگی فیزیکی و روانی در فرد می‌شود. اعتیاد ممکن است.
اعتیاد به مواد مخدر مانند الکل، مواد مخدر غیرقانونی (مثل هروئین، کوکائین و مواد مشابه)، داروها، یادگیری (مثل بازی‌های ویدئویی)، اینترنت، شرط‌بندی، یادگیری خودکشی و دیگر رفتارها ارتباط داشته باشد.
اعتیاد شامل دو نوع وابستگی است:
1. وابستگی فیزیکی:
در این نوع وابستگی، بدن به مواد مخدر یا دیگر موارد وابسته عادت می‌کند و تحمل نسبت به آنها افزایش می‌یابد.
این به این معناست که برای احتفاظ با تأثیر مطلوب مواد، نیاز به مصرف بیشتر و بیشتر از آنها دارید.
2. وابستگی روانی:
این نوع وابستگی به عامل‌های روانی مرتبط است.
افراد با تجربه حس‌های مثبتی مثل لذت یا فراموشی از استفاده از مواد یا رفتارهای اعتیادآور، و به ناچار به دنبال تکرار این تجربیات هستند.
علایم اعتیاد می‌تواند شامل نشانه‌هایی مانند کاهش کارایی در زندگی روزمره، تغییرات در رفتار و افکار، نیاز مکرر به مواد یا رفتار مورد اعتیاد، و تنش‌های فیزیکی و روانی در صورت عدم مصرف باشد.
اعتیاد یک مشکل جدی سلامت روانی و جسمی است و نیاز به درمان و پشتیبانی دارد.
افراد مبتلا به اعتیاد می‌توانند از طریق مشاوره، درمان‌های دارویی، و پشتیبانی از جامعه به بهبود و بازگشت به زندگی بهتر دست پیدا کنند
اعتیاد چرا در نوجوان و جوانان شایع تر است؟
اعتیاد در جوانان شایع‌تر است به دلایل متعددی از جمله موارد زیر:
- 1. دوران جوانی و شکل‌گیری هویت:
دوران جوانی یک مرحله مهم در شکل‌گیری هویت افراد است.
جوانان در این دوران با فشارهای جسمی، اجتماعی، و روانی روبرو می‌شوند که ممکن است به آنها نیاز به فرار یا مقابله با این فشارها از طریق مواد مخدر را داشته باشند.
- 2. تجربه و استفاده از نخستین بار:
بسیاری از افراد در دوران جوانی برای نخستین بار با مواد مخدر آشنا می‌شوند و ممکن است تجربه مثبتی از آن داشته باشند. این تجربه ممکن است ایجاد اعتیاد آغازین شود.
- 3. تاثیر هم‌قراری:
جوانان بیشتر به تاثیرات هم‌قراری و تاثیرگذاری دیگران حساس هستند. در صورتی که دوستان یا هم‌دوره‌ایان آنها از مواد مخدر استفاده کنند، افزایش احتمال استفاده از مواد مخدر نیز افزایش می‌یابد.
- 4. کنجکاوی و جستجوی هیجان:
جوانان به طبیعت کنجکاو هستند و به دنبال تجربیات جدید و هیجان‌انگیز هستند. این جستجو برای تجربیات هیجان‌انگیز ممکن است آنها را به مصرف مواد مخدر سوق دهد.
- 5. عدم آگاهی از خطرات:
بسیاری از جوانان به علم کافی در مورد خطرات مصرف مواد مخدر نمی‌رسند و ممکن است در مورد عوارض آنها نااطلاع باشند.
- 6. تبلیغات مواد مخدر:
تبلیغات مواد مخدر ممکن است جوانان را به مصرف این مواد ترغیب کند. تبلیغاتی که مواد مخدر را به عنوان یک راه برای شادی، اعتماد به نفس، یا تجربه هیجان‌انگیز تبلیغ می‌کنند، ممکن است جذابیت برای جوانان داشته باشد.
با این وجود، توجه به اطلاعات و آموزه‌های انتقالی در مورد خطرات مواد مخدر، تشویق به رفتارهای سالم، و ایجاد ارتباط با جوانان تازه‌وارد به جوامع اجتماعی می‌تواند به کاهش اعتیاد در این گروه کمک کند.
عادت‌های مشکلساز و راه‌های ترک آنها (قسمت اول)
عادت‌های مضر و مشکلساز
پرخوری و چاقی، مصرف دخانیات، کم تحرکی، مصرف الکل، اعتیاد به مواد مخدر، اینترنت و بازی کامپیوتری، عدم فعالیت ذهنی، سبک خواب نامنظم، تعلل و به تاخیر انداختن کارها
این‌ها فقط چند نمونه از عادت‌های مضر بودند.
به نظر شما عادت‌های مزاحم و مضر چگونه شکل می‌گیرند و چگونه باید تغییرشان داد؟ و عادت‌های مفید و سازنده چه تفاوتی با آنها دارند؟
عادت‌های مفید و سازنده
ورزش مستمر، مطالعه روزانه، تغذیه سالم، خواب کافی و منظم، انضباط فردی و نظم، نگارش روزانه، فعالیتهای اجتماعی دوره ای و هدفمند، تعهد مالی، فعالیت خلاق و سازنده.
داشتن مجموعه ی این عادت ها عمر شما را بین 12 تا 14 سال طولانی می‌کند.
تقریبا تمام نویسنده‌ها راس ساعت خاصی می‌نویسند.
نظم در زندگی تمام آدم‌های موفق، حرف اول را می‌زند. عادت‌ها باید حتما منظم باشد. عادت‌ها شما را می‌سازند.
این عادت‌های سالم و سازنده چگونه شکل می‌گیرند و چگونه باید ایجادشان کرد؟
ویژگی‌های عادت‌های مشکل ساز
عادت‌های مضر و مشکلساز ویژگی‌هایی دارند که احتمالا برای شما آشناست.
چند مورد از آنها را باهم بررسی می‌کنیم.
- برای شما آزار دهنده و ناراحت کننده هستند
- عواقب منفی برای شما و خانواده و جامعه دارند
- میل دارید از آنها دست بکشید
- تلاش شما برای ترک آنها بی‌فایده است
- بعد از مدتی وقفه، دوباره به سراغ شما می‌آیند.
هیچ عادتی به راحتی کنار گذاشته نمی‌شود. عادت‌ها سمجند و به راحتی نمی‌توان آنها را تغییر داد.
تفاوت رفتار هدفمند و رفتار عادتی
رفتار انسان‌ها یا هدفمند است یا عادتی.
می‌خواهیم علم پشت عادت را با هم بررسی کنیم.
علم رفتار ما را به دو دسته‌ی هدفمند و عادتی تقسیم می‌کند.
تصمیم برای رفتن به یک جلسه آموزشی، یک رفتار هدفمند است اما پرخوری یک رفتار عادتی است.
ما باید رفتارهای هدفمند را به رفتارهای عادتی تبدیل کنیم. یعنی بتوانیم کارهای درست و هدفمندمان را به طور اتوماتیک و با انرژی کمتر انجام دهیم.
بررسی رفتارهای هدفمند
رفتار هدفمند به معنی رفتار منطقی و هوشمندانه است.
ما در هر رفتار هدفمند به دنبال لذت یا فایده‌ایم.
وقتی اثر لذت و یا فایده کم می‌شود و یک سری عوارض یا هزینه شامل رفتار ما می‌شود، در نقطه تلاقی هزینه و فایده ما رفتار را ترک می‌کنیم.
در واقع وقتی رفتار هدفمند سود دارد ما آن را انجام می‌دهیم و وقتی ضرر دارد، دست از انجام آن می‌کشیم.
بررسی رفتارهای عادتی
یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های رفتار عادتی، استمرار رفتار با وجود بی‌فایده بودن است.
رفتارهای مضر عادتی از نظر منطقی، عاقلانه نیست.
عادت‌ها با وجود عوارض منفی ادامه پیدا می‌کنند و اینرسی بالایی دارند و به راحتی ترک نمی‌شوند.
دوگانه گرایی غالب
رفتارهای عادتی اتوماتیک انجام می‌شود و ساده و لذت‌بخش است.
اما رفتارهای هدفمند خیلی زود ما را خسته می‌کند و در چیزی حدود 25 دقیقه انرژی را تحلیل می‌دهد.
شیفت کردن از رفتار عادتی به رفتار هدفمند، نیازمند تلاش کردن است.
تلاش برای مغز حس خوبی نیست. به عبارتی مغز در حالت طبیعی از تلاش کردن خوشش نمی‌آید.
ویژگی‌های رفتار عادتی
- اتوماتیک
- بی‌تفاوت به پاداش
- بی‌تفاوت به کیفیت پاداش
- وابسته به نشانه‌های محیطی
- نیاز به تلاش کم
ویژگی‌های رفتار هدفمند:
- هدفمند و عامدانه
- وابسته به پاداش
- وابسته به کیفیت پاداش
- تاثیر کم نشانه محیط
- نیاز به تلاش بالا
آزمایش پلیوی
اساس آزمایش:
تجسم کنید به نصف افراد حاضر در یک سالن با 100 گرم میلک شیک پذیرایی می‌شود و برای نصف دیگر افراد حاضر در سالن تنها آب سرو می‌شود.
این افراد به بیرون از سالن هدایت می‌شوند و در آن‌جا از آنها با هر قدر بستنی که بخواهند، پذیرایی می‌شوند و هر قدر که بخواهند می‌توانند بستنی بخورند.
به نظر شما کدام دسته از افراد بستنی بیشتری می‌خورند؟
کسانی که از قبل میلک شیک خورده‌اند یا کسانی که فقط آب خوردند؟
نتیجه عجیب آزمایش
کسانی که در ذهن خودشان مدام درگیر اندازه‌گیری غذاها، رژیم گرفتن، شمردن کالری‌ها و … هستند، اگر از قبل میلک شیک خورده باشند، بستنی بیشتری هم می‌خورند.
اما کسانی که اهل رژیم گرفتن نیستند و اصطلاحا ساده‌گیر هستند، در صورت خوردن آب بستنی کمتری می‌خورند.
کسانی که عادت به کنترل و رفتار هدفمند در غذا خوردن دارند، بستنی بیشتری می‌خورند و ترمزی برای‌شان وجود ندارد.
اما کسانی که به طور اتوماتیک غذا می‌خورند و خودشان را درگیر اندازه‌ها و هدفمند بودن غذا نمی‌کنند، غذای کمتری می‌خورند.
این ی آزمایش خیلی مهم در زمینه ضمیر ناخودآگاه است.
یعنی اگر شما یک رفتار هدفمند دارید و عامدانه مدام سعی می‌کنید آن را کنترل کنید، اگر کسی آن کار را خراب کنید، کنترل کاملا از دست شما خارج می‌شود.
در مقابل، اگر کاری را به صورت اتوماتیک انجام می‌دهید و اگر کسی خللی در آن ایجاد کند، نظم کار شما به هم نمی‌خورد.
رفتار اتوماتیک خودش را کالیبره می‌کند.
کنترل عادت با زور به درد شما نمی‌خورد و هرجایی که کمی از آن عادت برای شما اتفاق بیفتد، به طرز شدیدی به آن عادت بر می‌گردید. انگار که یک فنر فشرده رها شود.
نتیجه اعتیاد و راه درمان
نتایج اعتیاد در نوجوانان و جوانان ممکن است بسیار ضررآور باشند و بر ویژگی‌های فیزیکی، روانی، اجتماعی و تحصیلی آنها تأثیر بگذارند.
برخی از نتایج اعتیاد در این گروه شامل موارد زیر می‌شود:
1. آسیب به سلامت:
مصرف مواد مخدر می‌تواند به طور مستقیم به سلامت جسمی و روانی نوجوانان آسیب برساند.
این ممکن است منجر به مشکلات جدی مانند بیماری‌های مزمن، اختلالات روانی، و مشکلات قلبی و عصبی شود.
2. کاهش توانایی تحصیلی:
اعتیاد می‌تواند تأثیر منفی بر عملکرد تحصیلی داشته باشد و باعث کاهش تمرکز، آموزش، و مشکلات در مدرسه شود.
3. مشکلات اجتماعی:
افراد معتاد ممکن است رفتارهای ناپسندی داشته باشند که منجر به مشکلات اجتماعی مثل اختلافات خانوادگی، ایجاد تنش در دوستی‌ها و روابط می‌شود.
4. خطرات جسمانی:
مصرف مواد مخدر ممکن است منجر به حوادث و خطرات جسمانی شود، مخصوصاً اگر مواد مخدر باعث تاریک‌بینی، کاهش حواس، یا ترتیب حرکات ناپایدار شوند.
5. اعتیاد مزمن:
اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یک بیماری مزمن شناخته می‌شود و ممکن است نیاز به مصرف مداوم داشته باشد.
کلام آخر:
دوستان عزیزم این مقاله ای مختصر در رابطه به اعتیاد بود. برای اطلاع بیشتر به این مقاله مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید